ARFID: objawy, przyczyny i leczenie

Wprowadzony w piątym wydaniu podręcznika diagnostycznego i statystycznego zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego w 2013 roku, ARFID jest najnowszą kategorią diagnostyczną zaburzeń odżywiania (1).

W przeciwieństwie do innych zaburzeń odżywiania, takich jak jadłowstręt psychiczny (AN) i bulimia (BN), ARFID nie ma związku z obrazem i masą ciała (2).

Wyniki badania z 2014 roku sugerują, że ARFID trwa dłużej i dotyka większą część mężczyzn niż AN lub BN (3).

Dodatkowo często współwystępuje z innymi zaburzeniami, takimi jak zaburzenia obsesyjno-kompulsywne i – w przypadku mojego syna – zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi i zaburzenia ze spektrum autyzmu (3).

Autorzy badania zauważają, że uczestnicy, którzy mieli ARFID byli „znacznie bardziej podatni na zaburzenia lękowe niż pacjenci z AN lub BN, ale mniej podatni na depresję” (3).

Inne badania sugerują, że częstość występowania ARFID w leczeniu zaburzeń odżywiania może wynosić od 1,5% do 23% (4).

Osoby z ARFID wykazują silną niechęć do jedzenia. Mogą odczuwać dyskomfort sensoryczny lub fobie w związku z niektórymi pokarmami.

Osoba może odmówić spróbowania nowych potraw, a nawet potraw, które wcześniej smakowały, ze względu na konsystencję i/lub kolor (5).

W niektórych przypadkach mogą również odczuwać ukryty strach, że jedzenie spowoduje zakrztuszenie się, wymioty lub zachorowanie.

Podczas gdy wybredne jedzenie jest często tymczasowe i powszechne u dzieci w wieku od 2 do 3 lat, ARFID jest czymś więcej niż tylko przejściową fazą rozwojową i może utrzymywać się w okresie dojrzewania i dorosłości.

Według Sprengle’a niektóre potencjalne objawy to:

• trudności w utrzymaniu prawidłowej wagi
• niedobory żywieniowe i/lub niedożywienie
• skrajny niepokój lub unikanie wydarzeń, w których podawane jest jedzenie
• niechęć i/lub brak zainteresowania jedzeniem
• unikanie niektórych (lub wszystkich) pokarmów ze względu na aspekty sensoryczne (np. konsystencję) i/lub strach przed negatywnymi konsekwencjami (np. zadławienie)
• zaburzenia żołądkowo-jelitowe lub opóźnienia ruchowo-ustne
• odrzucenie całych grup żywności (zwykle mięso i/lub warzywa)

„Kolejnym ważnym wskaźnikiem, że dziecko zmaga się z ARFID w porównaniu z wybieraniem jedzenia, jest„ dlaczego ”- mówi Sprengle. „Ludzie z ARFID unikają niektórych pokarmów ze strachu [or] lęk”.

W przypadku mojego syna ograniczenia, które sam sobie narzuciłem, były tak narastające, że nie zauważyłem, dopóki nie stały się problemem.

Co jakiś czas wycina się nowe, niegdyś ukochane jedzenie. Tuńczyk. Owsianka. Hummus. Oliwki. Winogrona. W wieku 13 lat mój syn jest bezwzględny w swojej kulinarnej selekcji. ODP Turcja. Ser topiony. Rodzynki. Melony. Krewetka.

Zasady i wyjątki od tych zasad są tak oszałamiające i arbitralne, że często staram się je śledzić.

Ser jest w porządku na pizzy, ale nie na niczym innym. Pomidory są OK, ale nie w sosie. Chleb jest OK, ale tylko bez nasion i ziaren. Sam widok chipsów tortilla wystarczy, by wyskoczył z pokoju, jakby się palił.

Krakersy są diabłem, ponieważ produkują okruchy. Chleb też produkuje okruchy, ale te okruchy, co ciekawe, nie są problematyczne.

Lista pokarmów, które mój syn będzie jadł, stale się kurczy. Obawiam się, że któregoś dnia na jego talerzu nie zostanie nic oprócz nuggetsów z kurczaka i krakersów ze złotej rybki. Że jego gastronomiczny świat zostanie pozbawiony koloru i składników odżywczych — odpowiednik ślepoty ust.

Żywność ultra przetworzona może być wygodny i tani, ale brakuje mu różnorodności i niezbędnych składników odżywczych, a nie chcę, aby te produkty stanowiły większość diety mojego syna.

Chcę, żeby wiedział, że jedzenie to znacznie więcej niż paliwo dla naszego ciała — to rytuał i pasja, celebracja i więź. Jego jak mówimy „kocham cię” bez słowa. Chcę, żeby mój syn doświadczył magii i potencjału, kiedy podniesie widelec.

Nie zawsze tak było.

Czasami patrzę na niego i tak wyraźnie widzę jego malucha. Pulchne palce tworzące szczypce wokół jagód na tacy krzesełka. W tamtych czasach jedzenie było podróżą odkrywczą, a on był nieustraszonym i nieustraszonym odkrywcą!

Często zabieraliśmy go jako malucha do naszej ulubionej włoskiej restauracji, gdzie pożerał miskę gnocchi. Potem wyglądał na tak zadowolonego i zadowolonego, że mały Budda z sosem pomidorowym otoczył jego mlaskające usta. Twarz właściciela za każdym razem rozjaśniała się.

„Ktoś z pewnością lubi swoje jedzenie” – mówił, a ja kiwałem głową, zadowolony i wdzięczny, że moje dziecko nie należał do tych wybrednych bachorów, którzy odwracają głowy od ciuchci albo wypluwają kęsy sproszkowanych brokułów.

Wtedy mój chłopak jadł prawie wszystko. Nie jestem pewien, kiedy to przestało być prawdą ani co mogę teraz z tym zrobić.

Ponieważ ARFID jest stosunkowo nowym zaburzeniem, nie ma wyraźnego, opartego na dowodach leczenia. Jednak nowa forma terapii ARFID przechodzi obecnie badania kliniczne.

Terapia poznawczo-behawioralna ARFID może być oferowana w ramach 20–30 sesji w formacie indywidualnym lub rodzinnym, wraz z uzupełniającą farmakoterapią (6).

W jednym małym badaniu dzieci i młodzież wykazały szybsze tempo przyrostu masy ciała po przepisaniu leku mirtazapiny (7).

Według Sprengle’a leczenie w dużej mierze zależy od ciężkości zaburzenia oraz wpływu na organizm i ogólny stan zdrowia danej osoby. Hospitalizacja może być wymagana w przypadku znacznego niedożywienia i niedoborów żywieniowych.

Interwencje w ARFID są bardziej zindywidualizowane i oparte na ekspozycji (np. odczulanie) niż te w przypadku innych zaburzeń odżywiania. Możliwości leczenia mogą obejmować opiekę szpitalną, leczenie zaburzeń odżywiania w domu lub częściową i intensywną opiekę ambulatoryjną.

Ponieważ ARFID nie jest zwykle powiązany z masą ciała i wizerunkiem, tradycyjne interwencje rzadko trafiają u podstaw tego, co powoduje zaburzone odżywianie. W przypadku ARFID każde leczenie musi odnosić się do traumy i innych ukrytych obaw, aby było skuteczne.

Sprengle mówi, że w przypadku dzieci w wieku 3-4 lat zaangażowanie rodziny i edukacja są kluczowe.

„Nie wszyscy pediatrzy będą mieli przeszkolenie lub wiedzę na temat ARFID”, mówi Sprengle, „ale mogą być pierwszą linią obrony podczas omawiania problemów.

„Jeśli twoje doświadczenia z lekarzem wydają się niewystarczające, znalezienie dietetyka i/lub terapeuty specjalizującego się w zaburzeniach odżywiania pomogłoby również wykluczyć ARFID lub potwierdzić, że konieczne jest leczenie”.

Jedno jest jasne: autorytatywne lub represyjne podejście do jedzenia prawie zawsze pogarsza sytuację.

Czasami zdecydowanie zbyt mocno naciskałem na mojego syna. Potem poddałem się i karmiłem go tym, co chciał.

Próbowałem psychologii odwrotnej. Ofiarowałem, ale nigdy nie byłem zmuszany. Ustawiam bufet i pozwalam mu wybrać to, co chce. Zamieniłem posiłek w grę. Pozwoliłem mu bawić się jedzeniem — nawet do tego zachęcałem.

Każdego dnia męczyłem się z posiłkami, uraza tkwiła w mojej piersi jak zgaga.

Dla opiekunów Sprengle ma następujące porady:

• Nadaj priorytet przekąskom i posiłkom w regularnych odstępach czasu.
• Model jedzenia szerokiej gamy i różnorodności produktów spożywczych.
• Wprowadzić w życie techniki redukcji lęku/stresu (np. głębokie oddychanie, muzyka, taniec) w czasie posiłków.
• Bądź konsekwentny!
• Daj dziecku głos i zaangażuj je w podejmowanie decyzji dotyczących jedzenia.
• Zachęcaj swoje dziecko próbować nowych potraw, ale nie zmuszaj ich do jedzenia. Czasami może to wyglądać jak nałożenie na talerz dziecka nowej żywności, nawet jeśli dziecko jest odporne na jej zjedzenie.
• Zapytaj o pomoc! Szereg organizacji, takich jak Narodowy Związek Zaburzeń Odżywianiatworzyć bezpłatne grupy wsparcia dla bliskich, które mogą być pomocne i wspierające członków rodziny.

W przeciwieństwie do większości innych zaburzeń odżywiania, ARFID nie charakteryzuje się zaburzeniami obrazu ciała ani lękiem przed przybraniem na wadze. Charakteryzuje się raczej brakiem zainteresowania jedzeniem i/lub strachem i niepokojem związanym z jedzeniem.

W związku z tym Sprengle mówi, że leczenie musi zająć się traumą i innymi podstawowymi problemami, aby dotrzeć do „źródła, dlaczego dana osoba rozwija i utrzymuje zaburzenia odżywiania”.

Chociaż ARFID jest stosunkowo nową diagnozą i mniej znanym zaburzeniem odżywiania, nie jest mniej dotkliwe ani znaczące niż jakiekolwiek inne, a osoby dotknięte chorobą zasługują na odpowiednie, świadome leczenie.

Sprengle ma nadzieję, że w nadchodzących latach zobaczymy duże zmiany w powiązanych zasobach i badaniach.

Mój syn może nigdy nie pokochać ani nie cieszyć się jedzeniem tak jak ja. Może nigdy nie zjeść tęczy ani niczego jej bliskiego, i to jest w porządku.

Przy ograniczonym lub restrykcyjnym jedzeniu typowa dieta niekoniecznie jest celem końcowym – o ile pozostaje odżywiony i w miarę zdrowy.